Mụn nhọt không phải là một vấn đề hiếm gặp. Chúng thường xuất hiện khi làn da của bạn bị nhiễm trùng do vi khuẩn tấn công và gây viêm nang lông diện rộng. Đa số trường hợp đều là lành tính và không ra vấn đề sức khỏe gì nghiêm trọng, tuy nhiên mụn nhọt gây đau nhức dữ dội hơn các loại mụn khác, đặc biệt nếu xuất hiện ở vị trí “tế nhị” trên cơ thể, nó còn gây khó khăn trong hoạt động, sinh hoạt. Vậy vì sao chúng ta gặp phải hiện tượng này, cách điều trị mụn nhọt như thế nào?
Nội dung
Mụn nhọt là gì?
Mụn nhọt là một dạng nhiễm trùng da do vi khuẩn Staphylococcus aureus gây ra. Vi khuẩn này xâm nhập vào da qua các vết thương nhỏ, chẳng hạn như vết xước, vết cắt, hoặc lỗ chân lông bị tắc nghẽn.
Mụn nhọt thường xuất hiện dưới dạng một nốt đỏ, sưng đau, có mủ ở trên đỉnh. Mụn nhọt có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể, nhưng thường gặp ở mặt, cổ, lưng, và mông. Khi nhọt hình thành ngay mí mắt, nó được gọi là mụt lẹo.
Khi khởi phát, nhọt chỉ có kích thước bằng hạt đậu và màu đỏ. Khi có dịch mủ, nhọt lớn và đau hơn. Nền da quanh nhọt cũng chuyển sang màu đỏ và sưng. Đỉnh nhọt có đầu nhân mủ nhỏ màu vàng, trắng. Sau một thời gian, đầu nhân mủ này vỡ và dịch thoát ra ngoài. Một số người bệnh còn bị sốt và mệt toàn thân khi mắc bệnh.
Mụn nhọt có thể tự khỏi trong vài ngày hoặc vài tuần, nhưng cũng có thể gây đau đớn và khó chịu. Nếu mụn nhọt lớn, gây đau đớn nhiều, hoặc không khỏi sau vài tuần, cần đi khám bác sĩ để được điều trị.
Cơ chế và nguyên nhân hình thành mụn nhọt
Mụn nhọt xuất hiện khi các tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, các biến đổi trong quá trình sừng hóa nang lông và ảnh hưởng của vi khuẩn, đây là 3 nguyên nhân hình thành mụn. Trong đó, mỗi cen-ti-mét trên da chúng ta có tới gần 1 triệu vi khuẩn, được chia thành rất nhiều loại với tác hại hoặc lợi ích khác nhau. Chúng tồn tại trong nang lông với một lượng nhất định.
Cũng như những loại vi khuẩn khác, vi khuẩn Staphylococcus aureus sống trên da của chúng ta mà không gây hại. Tuy nhiên, khi da xuất hiện các vết thương nhỏ, vi khuẩn xâm nhập này có thể xâm nhập vào cơ thể gây nhiễm trùng.
Cơ chế hình thành mụn nhọt như sau:
- Vi khuẩn xâm nhập vào da: Vi khuẩn Staphylococcus aureus có thể xâm nhập vào da qua các vết thương nhỏ, chẳng hạn như vết xước, vết cắt, hoặc lỗ chân lông bị tắc nghẽn.
- Vi khuẩn nhân lên: Sau khi xâm nhập vào da, vi khuẩn Staphylococcus aureus bắt đầu nhân lên nhanh chóng.
- Viêm: Sự nhân lên của vi khuẩn Staphylococcus aureus gây ra phản ứng viêm tại chỗ.
- Tăng sinh tế bào: Phản ứng viêm kích thích sự tăng sinh của các tế bào bạch cầu.
- Tích tụ mủ: Tế bào bạch cầu tiêu diệt vi khuẩn Staphylococcus aureus tạo ra chất nhầy gọi là mủ.
- Bong vỡ: Khi mủ tích tụ quá nhiều, mụn nhọt sẽ vỡ ra, giải phóng mủ ra ngoài.
Biểu hiện của mụn nhọt
Nếu bị nổi mụn nhọt, bạn có thể gặp phải các dấu hiệu sau:
- Các nốt mụn nhọt sưng to đau nhức, ban đầu có kích thước nhỏ và tăng dần lên đến hơn 5cm
- Vùng da quanh nốt nhọt bị đỏ
- Nhìn thấy đầu trắng trên nốt mụn sưng, cuối cùng sẽ vỡ và dịch bên trong chảy ra ngoài
- Kích thước của nốt sưng này tăng lên trong vài ngày, bên trong chứa đầy mủ
Hầu hết các nhọt đều tự vỡ để dịch mủ bên trong chảy hết ra ngoài mà không để lại sẹo trên da. Quá trình này thường mất từ 2 ngày đến 3 tuần, tùy trường hợp. Ngoài các biểu hiện trên, mụn nhọt có thể đi kèm với các triệu chứng khác, chẳng hạn như:
- Sốt: Mụn nhọt lớn có thể gây sốt, ớn lạnh, và mệt mỏi.
- Nhức đầu: Mụn nhọt lớn cũng có thể gây nhức đầu.
- Tăng nhịp tim: Mụn nhọt lớn cũng có thể gây tăng nhịp tim.
Nếu bệnh nhân bị sốt cao, đi kèm các triệu chứng toàn thân nặng thì cần theo dõi xem có biến chứng nhiễm khuẩn huyết hoặc viêm tắc tĩnh mạch xoang hang hay không. Ngoài ra, vi khuẩn có thể đi theo đường máu gây viêm nhiễm ở van tim, khớp, phủ tạng, thận, các xương dài,… Một số người bệnh bị tái phát mụn nhọt nhiều lần, đặc biệt là bệnh nhân đái tháo đường.
Phòng ngừa và điều trị mụn nhọt
Mụn nhọt nhỏ thường có thể tự khỏi trong vòng vài ngày hoặc vài tuần. Tuy nhiên, nếu mụn nhọt lớn, gây đau đớn nhiều, hoặc không khỏi sau vài tuần, cần đi khám bác sĩ để được điều trị.
Các phương pháp điều trị mụn nhọt bao gồm:
- Thuốc bôi tại chỗ: Các loại thuốc bôi tại chỗ như benzoyl peroxide, axit salicylic, hoặc mupirocin có thể giúp giảm viêm và loại bỏ mủ.
- Thuốc uống: Các loại thuốc uống như cephalexin hoặc dicloxacillin có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng.
- Phẫu thuật: Trong trường hợp mụn nhọt lớn, bác sĩ có thể phẫu thuật để loại bỏ mụn nhọt.
Cách phòng ngừa mụn nhọt
Nguyên tắc đầu tiên khi phòng ngừa mụn nhọt là làm sạch da, loại bỏ bụi bẩn và các tế bào chết thường xuyên. Không để da quá khô, mặt khác cần hạn chế, hoặc giảm hoạt động của tuyến bã nhờn bằng cách cân bằng độ pH để giảm bít tắc và tăng cường lớp bảo vệ trên da. Có thể ức chế hệ miễn dịch quá nhạy cảm bằng cách sử dụng các thành phần có khả năng chống oxy hóa, ngăn ngừa viêm như Vitamin C, A, E, hoặc các chất kiềm chế hệ miễn dịch như: kẽm, Vitamin C, Vitamin E.
Để tránh lây lan, khi bị mụn nhọt tuyệt đối không nặn, bóp dịch mủ ra ngoài khi nhọt chưa lành hẳn. Vì sẽ khiến vi khuẩn phát tán theo vết thương hở và lan đến khu vực lân cận. Không sờ tay lên mặt, nhất là các vết mụn, nếu cần thì phải rửa tay thật sạch. Hạn chế mặc quần áo chật hoặc va chạm mạnh khiến nhọt bị vỡ.
Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người bị mụn nhọt: Các đồ dùng cá nhân như khăn mặt, khăn tắm, dao cạo râu, v.v. có thể bị nhiễm khuẩn.
Xây dựng lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung thêm rau xanh, trái cây thanh mát, cũng như hạn chế đồ ăn dầu mỡ, thực phẩm nhiều đường, cay nóng để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Phòng khám Da liễu Trần Thịnh – địa chỉ điều trị mụn nhọt uy tín tại TP.HCM
Phòng khám da liễu Trần Thịnh là phòng khám chuyên các bệnh lý về da và sức khỏe da. Phòng khám được thành lập bởi Bác sĩ Trần Thịnh, với gần 38 năm kinh nghiệm trong y học, Bác từng chữa trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân mắc các vấn đề da liễu từ nhẹ đến nặng.
Tùy theo tình trạng mụn nhọt, Phòng khám Da liễu Trần Thịnh sẽ sử dụng những phác đồ điều trị riêng từ đó áp dụng quy trình chữa trị phù hợp với từng loại da, đảm bảo mang lại hiệu quả tối ưu, giảm thiểu các tác động không mong muốn đối với sức khỏe và vẻ đẹp tự nhiên của làn da.
Ngoài ra, phòng khám còn cung cấp nhiều gói dịch vụ điều trị da khác: điều trị mụn trứng cá, điều trị nám, điều trị tàn nhang…
Bài viết trên đây đã chia sẻ tất tần tật thông tin về nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị mụn nhọt. Hy vọng qua những thông tin trên, bạn có thể hiểu hơn về căn bệnh này.
>>> Tham khảo bài viết liên quan