Mụn trứng cá là một bệnh lý về da phổ biến, thường gặp ở lứa tuổi dậy thì. Không chỉ gây khó chịu về mặt sức khỏe, mụn trứng cá còn ảnh hưởng không nhỏ đến ngoại hình và tự tin của người bệnh trong giao tiếp hàng ngày. Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn mụn trứng cá là gì và một số phương pháp điều trị mụn hiệu quả hiện nay.
Nội dung
Mụn trứng cá là gì?
Như đã nói, mụn trứng cá là một bệnh lý về da phổ biến, vì vậy, gần như ai cũng có thể nhận biết được loại mụn này trên da. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể hiểu được tổng quan về mụn trứng cá là gì, cơ chế, nguyên nhân và cách điều trị mụn.
Thông thường những người ở lứa tuổi dậy thì và những người da dầu là những đối tượng dễ gặp phải tình trạng mụn trứng cá. Mụn trứng cá xảy ra khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi dầu và tế bào chết. Bất cứ vùng da nào cũng có thể xuất hiện mụn trứng cá như vùng da mặt, cổ, vai và lưng vì đây là những vị trí có nhiều tuyến dầu.
Nếu không điều trị đúng cách, bệnh lý sẽ nặng nề hơn, để lại di chứng khó chữa, khiến người bệnh rơi vào trạng thái mặc cảm, tự ti trong giao tiếp. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, mụn trứng cá cũng cần được điều trị sớm, đúng và đủ tại các cơ sở y tế để làm giảm mức độ nghiêm trọng, ức chế bệnh hoàn toàn. Từ đó, ngăn ngừa và giảm sự mất thẩm mỹ do sẹo mụn gây ra.
Cơ chế và nguyên nhân hình thành mụn trứng cá
Cơ chế gây mụn trứng cá được cho là do sự kết hợp của các yếu tố sau:
Tăng tiết bã nhờn: Tuyến bã nhờn ở da có chức năng tiết ra dầu để giúp da mềm mại và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây hại. Tuy nhiên, khi tuyến bã nhờn hoạt động quá mức sẽ dẫn đến tình trạng dư thừa bã nhờn, gây tắc nghẽn lỗ chân lông.
Bít tắc lỗ chân lông: Bã nhờn, tế bào chết và vi khuẩn có thể tích tụ trong lỗ chân lông, gây bít tắc lỗ chân lông. Khi lỗ chân lông bị bít tắc, các vi khuẩn sẽ sinh sôi và phát triển, gây viêm nhiễm và hình thành mụn.
Vi khuẩn P. acnes: Vi khuẩn P. acnes là một loại vi khuẩn thường gặp trên da. Tuy nhiên, ở những người bị mụn trứng cá, vi khuẩn P. acnes sẽ sinh sôi và phát triển mạnh mẽ hơn, gây viêm nhiễm và hình thành mụn
Ngoài ra, cũng có sự tác động của các yếu tố khác như:
Tuổi tác: Tuổi dậy thì là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về nội tiết tố, đặc biệt là sự gia tăng của hormone androgen. Hormone androgen có tác dụng kích thích hoạt động của tuyến bã nhờn, khiến tuyến bã nhờn sản xuất nhiều hơn mức bình thường. Bã nhờn dư thừa có thể tích tụ trong lỗ chân lông, gây bít tắc lỗ chân lông và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn P. acnes phát triển, gây viêm nhiễm và hình thành mụn trứng cá.
Mụn trứng cá ở tuổi dậy thì thường sẽ tự khỏi khi cơ thể ổn định nội tiết tố. Tuy nhiên, nếu mụn trứng cá nghiêm trọng hoặc gây ảnh hưởng đến tâm lý, cần đi khám bác sĩ da liễu để được tư vấn và điều trị. Sau tuổi dậy thì, nội tiết tố của chúng ta dần ổn định, mụn trứng cá sẽ ít dần nhưng vẫn có thể xuất hiện mụn do một số yếu tố như chế độ ăn nhiều dầu mỡ, thường xuyên căng thẳng, môi trường sống ô nhiễm,…
Di truyền: Mụn trứng cá có thể có tính di truyền, nếu cha mẹ hoặc anh chị em bị mụn trứng cá thì con cái cũng có nguy cơ cao bị mụn trứng cá.
Chế độ ăn uống: Một số loại thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ mắc mụn trứng cá, bao gồm đồ ăn cay, đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn chế biến sẵn,…
Biểu hiện của mụn trứng cá
Mụn trứng cá có thể được chia thành nhiều loại khác nhau, dựa trên mức độ nghiêm trọng của mụn và vị trí xuất hiện của mụn. Các loại mụn trứng cá phổ biến bao gồm:
- Mụn đầu trắng (whiteheads): Mụn đầu trắng là loại mụn trứng cá nhẹ nhất, xuất hiện khi lỗ chân lông bị bít tắc bởi bã nhờn và tế bào chết. Mụn đầu trắng có màu trắng hoặc vàng, có thể nhìn thấy rõ trên bề mặt da.
- Mụn đầu đen (blackheads): Mụn đầu đen là loại mụn trứng cá phổ biến, xuất hiện khi lỗ chân lông bị bít tắc bởi bã nhờn, tế bào chết và melanin. Melanin là một loại sắc tố da, khi tiếp xúc với không khí sẽ chuyển sang màu đen, khiến mụn đầu đen có màu đen.
- Mụn sẩn (papules): Mụn sẩn là loại mụn trứng cá có kích thước nhỏ, sưng đỏ, có thể gây đau.
- Mụn mủ (pustules): Mụn mủ là loại mụn trứng cá có chứa mủ, thường có kích thước lớn hơn mụn sẩn.
- Mụn nang (nodules): Mụn nang là loại mụn trứng cá nghiêm trọng nhất, có kích thước lớn, sưng đau, có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến da.
Cách phòng ngừa và điều trị mụn trứng cá
Điều trị mụn trứng cá cần phải lưu ý đến nguyên nhân gây mụn là gì, cơ địa da, chế độ sinh hoạt của mỗi người thì mới có thể tìm ra phương pháp hiệu quả. Hơn nữa, người bệnh cũng cần kiên trì mới có thể đạt được hiệu quả.
Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa
Để ngăn chặn tình trạng mụn phát triển, trước hết, bạn nên vệ sinh da mỗi ngày và thực hiện vệ sinh đúng cách.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, nhiều rau xanh và trái cây, đảm bảo uống đủ nước mỗi ngày, đặc biệt cần hạn chế sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
- Tránh các sản phẩm chăm sóc da và trang điểm có chứa dầu.
- Tẩy trang và làm sạch da thật sạch trước khi ngủ.
- Tắm hoặc rửa mặt sau khi tập thể dục.
- Cột tóc (nếu tóc dài) để không che khuất khuôn mặt.
- Tránh đội mũ, băng đô bó sát đầu, quần áo ở các khu vực dễ nổi mụn.
- Có chế độ nghỉ ngơi phù hợp, kiểm soát căng thẳng tốt.
Nếu mụn trứng cá ngày càng lan rộng và nghiêm trọng thì cần đi khám sớm để được điều trị hiệu quả, hạn chế biến chứng đến sức khỏe và thẩm mỹ trong tương lai. Những biến chứng để lại của mụn trứng cá thường thấy như:
- Sẹo: biến chứng da rỗ (sẹo mụn) và da dày (sẹo lồi) có thể tồn tại lâu dài sau khi mụn đã lành và rất khó khăn trong việc chữa trị hết hoàn toàn.
- Da thay đổi: sau khi hết mụn, vùng da bị ảnh hưởng có thể sẫm màu hơn (tăng sắc tố) hoặc sáng hơn (giảm sắc tố) so với thời điểm trước khi bị mụn.
Điều trị mụn trứng cá
Như đã đề cập, việc điều trị mụn cái trứng cá phụ thuộc vào tình trạng và mức độ của mụn:
Mức độ nhẹ
Người bệnh có thể sử dụng các loại kem, sữa rửa mặt hoặc thuốc điều trị tại chỗ không kê đơn để trị mụn. Những thành phần phổ biến có trong kem và gel trị mụn bao gồm:
- Benzoyl peroxide: giúp làm khô mụn, ngăn mụn mới hình thành và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn.
- Axit salicylic: giúp tẩy tế bào chết trên da, ngăn ngừa lỗ chân lông bị tắc nghẽn do vi khuẩn gây mụn.
Mức độ vừa
Nếu sau vài tuần điều trị mụn không kê đơn mà triệu chứng vẫn không hết, người bệnh nên đi khám bác sĩ da liễu. Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc giúp giảm triệu chứng và ngăn ngừa sẹo. Nếu bị mụn trứng cá ở mức vừa phải, bác sĩ da liễu có thể khuyên bạn nên dùng:
- Benzoyl peroxide (liều dùng theo toa)
- Thuốc kháng sinh (như erythromycin hoặc clindamycin)
- Retinoids (như retinol)
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề xuất một loại thuốc kháng sinh uống hoặc thuốc ngừa thai nội tiết tố để giúp kiểm soát mụn trứng cá. Thông thường, người bệnh sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian ngắn.
Mức độ nặng
Với tình trạng mụn trứng cá nặng, bác sĩ da liễu có thể đề nghị điều trị kết hợp một hoặc nhiều biện pháp sau:
- Kháng sinh uống
- Benzoyl peroxide
- Thuốc kháng sinh tại chỗ
- Retinoids tại chỗ
Bác sĩ da liễu cũng có thể đề nghị sử dụng thuốc kiểm soát nội tiết hoặc isotretinoin uống hay còn gọi là Accutane. Đây là một loại vitamin A được sử dụng trong điều trị mụn trứng cá mức độ nặng. Thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng. Do đó, bác sĩ chỉ kê đơn khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.
Phòng khám da liễu Trần Thịnh – địa chỉ điều trị mụn trứng cá uy tín tại TP.HCM
Phòng khám da liễu Trần Thịnh là phòng khám chuyên các bệnh lý về da và sức khỏe da. Phòng khám được thành lập bởi Bác sĩ Trần Thịnh – bác sĩ da liễu tiên phong mang công nghệ Laser về Việt Nam và ứng dụng trong điều trị da. Gần 38 năm kinh nghiệm trong y học, Bác từng là bậc lương y chữa trị thành công cho hàng nghìn bệnh nhân mắc các vấn đề da liễu từ nhẹ đến nặng. Bác cũng là một người thầy, người chia sẻ, trau dồi kiến thức cho thế hệ bác sĩ trẻ tiếp nối bác trong tương lai.
Ngoài những giờ chữa trị tại phòng khám, Bác còn là gương mặt chia sẻ quen thuộc trong các buổi hội thảo lớn về da liễu. Tại đây, bác truyền đạt lại kiến thức về da liễu và ứng dụng công nghệ Laser mà bản thân đã đúc kết trong nhiều năm hành nghề cho các bác sĩ chuyên ngành. Đây chắc chắn sẽ là địa chỉ uy tín để bạn có thể ghé chữa trị.
Đối với mụn trứng cá Phòng khám Da liễu Trần Thịnh sẽ sử dụng công nghệ Laser hiện đại, tia laser mang theo lượng nhiệt lớn, khi tác động lên da sẽ đốt cháy các tế bào hư tổn mà không gây hại đến những vùng xung quanh. Từ đó, kích thích sự phát triển của các sợi collagen, đẩy nhanh quá trình liên kết, sản sinh tế bào mới. Ngoài ra, công nghệ Laser hiện đại còn hạn chế để lại các vấn đề thường gặp sau mụn như thâm, sẹo rỗ, đồng thời, thu nhỏ lỗ chân lông và trẻ hóa làn da.
Bên cạnh đó, phòng khám còn cung cấp nhiều gói dịch vụ điều trị da khác như: điều trị mụn nhọt, điều trị nám, điều trị tàn nhang, trẻ hóa da…
Bài viết trên đây đã chia sẻ tất tần tật thông tin về nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị bệnh mụn trứng cá. Hy vọng qua những thông tin trên, bạn có thể hiểu hơn về căn bệnh này.
>>>Tham khảo thêm bài viết: