Nám, tàn nhang, và đồi mồi là những vấn đề về da phổ biến, có thể khiến da sẫm màu và gây mất thẩm mỹ. Mặc dù chúng có vẻ giống nhau, nhưng thực tế lại khác nhau. Để phân biệt nám tàn nhang đồi mồi, mời bạn đọc tham khảo nội dung dưới đây.
Nội dung
Nám tàn nhang đồi mồi là gì?
Để phân biệt nám tàn nhang đồi mồi chính xác, trước tiên ta cùng tìm hiểu qua nám tàn nhang đồi mồi là gì? Nguyên nhân nào hình thành và biểu hiện của chúng trên da như thế nào?
Nám da
Nám da là do sự gia tăng của sắc tố melanin. Melanin là một chất được sản xuất bởi các tế bào melanocytes trong da. Melanin giúp bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, khi melanin được sản xuất quá mức, có thể dẫn đến tình trạng nám da. Đó là lý do tại sao nám phát triển chủ yếu trên các vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng như da mặt, cổ, cánh tay.
Ngoài ra, nám cũng được hình thành do nội tiết tố phụ nữ thay đổi, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai hoặc trong giai đoạn tiền mãn kinh, các loại hormone estrogen và progesterone có sự thay đổi rất lớn, gây ra nám da. Vì vậy, nám da thường xuất hiện ở phụ nữ sau 30 tuổi, chủ yếu ở phụ nữ sau sinh hoặc đến giai đoạn tiền mãn kinh, cũng có một số trường hợp xuất hiện nám ở tuổi dậy thì.
Đặc biệt, với người sử dụng một số loại thuốc như thuốc chống động kinh, thuốc tránh thai, thuốc khiến da nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời như retinoids, thuốc kháng sinh, thuốc huyết áp… cơ thể cũng sẽ dễ bị nám hơn.
Nám nằm sâu dưới lớp biểu bì da, thường xuất hiện ở vùng mặt, đặc biệt là hai bên gò má, mũi, trán và cằm. Nám có kích thước lớn hơn tàn nhang và đồi mồi. Nám da có hai hình dạng tùy thuộc vào loại nám, bao gồm nám đốm và nám mảng.
- Nám đốm là các nốt sắc tố tròn, đậm màu, nhỏ bằng đầu đinh, mọc tách rời, kích thước có thể từ 1-5mm, xuất hiện ở hai bên gò má.
- Nám mảng thường thấy ở hai bên gò má, có tính lan, nhiều trường hợp còn có thể che kín cả khuôn mặt.
Tham khảo thêm về nám, trong bài viết sau: Nám da: nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị
Tàn nhang
Tương tự như nám, tàn nhang cũng là một dạng tăng sắc tố da, nhưng thường xuất hiện ở những người da trắng, có làn da nhạy cảm với ánh nắng mặt trời và có tính di truyền. Tàn nhang thường xuất hiện trên da từ khá sớm khi bạn chỉ khoảng 2 – 3 tuổi. Sau đó khi da tiếp xúc với ánh nắng nhiều hơn, tàn nhang cũng xuất hiện nhiều không chỉ ở mặt mà còn ở các vùng da cơ thể khác như: ngực, cổ, cánh tay, bàn tay,…
Tàn nhang có thể có nhiều loại màu sắc tùy vào sắc tố da từng người như: nâu đậm, nâu nhạt, đỏ,… Khi bạn già đi, tàn nhang có thể biến mất hoặc nhạt đi. Ngoài ra vào mùa đông, do da tiếp xúc ít hơn với ánh nắng mặt trời nên các nốt tàn nhang cũng thường mờ hơn so với mùa hè.
Tàn nhang xuất hiện chủ yếu do da tiếp xúc với tia cực tím (UV) từ mặt trời. Ngoài ra, có một số nguyên nhân khác dẫn đến hiện tượng tàn nhang trên da, bao gồm:
- Di truyền: Tàn nhang có thể xuất hiện ở một số loại gen di truyền.
- Tăng sắc tố da: Đây là một bệnh hiếm gặp khiến da tăng độ nhạy cảm khi tiếp xúc với tia cực tím (UV), khiến cho da bị tàn nhang nhiều hơn.
Tham khảo thêm về tàn nhang trong bài viết sau: Tàn nhang: nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị
Đồi mồi
Trong khi đó, đồi mồi khác với tàn nhang là xuất hiện khá muộn, thường khi bạn già đi và độ tuổi từ 50 trở đi thường xuất hiện đồi mồi nhiều nhất. Đồi mồi còn được gọi là vết đen hay đốm đồi mồi do có màu vàng nhạt đến nâu đậm tùy theo sắc tố da, không mờ dần vào mùa đông hoặc theo thời gian.
Bất cứ vùng da nào trên cơ thể có tiếp xúc với ánh nắng mặt trời đều có thể xuất hiện các nốt đồi mồi như: lưng, ngực, mặt, cẳng tay, bàn tay, cẳng chân,… Khác với các vết tàn nhang thường không có ranh giới xác định rõ thì các nốt đồi mồi có đường viền khá rõ ràng.
Đốm đồi mồi xuất hiện chủ yếu là do da tiếp xúc với tia cực tím (UV) từ ánh sáng mặt trời trong nhiều năm liền. Bên cạnh đó, theo một số nhà khoa học, việc ít tập thể dục, chế độ dinh dưỡng không đầy đủ ,chức năng thận suy yếu cũng có thể dẫn đến việc xuất hiện đồi mồi trên da.
Tham khảo thêm về đồi mồi trong bài viết sau: Đồi mồi: nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị
Phân biệt nám tàn nhang đồi mồi
Để giúp bạn dễ dàng phân biệt nám tàn nhang đồi mồi, Phòng khám có bảng so sánh sau, mời bạn đọc tham khảo.
| Tính chất | Nám | Tàn nhang | Đồi mồi |
| Nguyên nhân | Rối loạn sắc tố, khiến melanin sản sinh quá mức. | Tàn nhang thường do di truyền hoặc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. | Đồi mồi thường do lão hóa da. |
| Vị trí | Thường gặp ở vùng da hở như: mặt, cổ, tay, ngực. | Thường gặp ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. | Thường gặp ở những người lớn tuổi. |
| Kích thước | Có nhiều kích thước. | Thường có kích thước nhỏ. | Thường có kích thước lớn. |
| Đặc điểm | Có thể lan rộng ra các vùng da xung quanh. | Mọc thành từng đám. | Thường mọc riêng lẻ. |
| Màu sắc | Có nhiều màu sắc, nhưng thường có màu vàng, nâu đậm. | Thường có màu nâu nhạt hoặc nâu đỏ. | Thường có màu nâu sẫm hoặc đen. |
| Điều trị | Tùy thuộc vào loại nám và mức độ nghiêm trọng, có thể sử dụng thuốc bôi, thuốc uống, hoặc các phương pháp điều trị xâm lấn. | Không cần điều trị nếu không gây mất thẩm mỹ. | Không cần điều trị nếu không gây mất thẩm mỹ. |
Hy vọng với những thông tin Phòng khám cung cấp, bạn đã có thể phân biệt nám tàn nhang đồi mồi trên da.